حسرت

قدیمیها میگفتند حرف را چندین بار در دهان مزمزه کن بعد بگو.ظاهرا بر این باور بودند که صبر و تامل همیشه کارساز است.
اما ظاهرا عاشق داستان ما از این دل دل کردن و به قول خودش شرم متضرر شده است.
در واقع به استناد حرف عاشق بد اقبال، " ترس( قالب تهی کردن)، شرم، خواب( که احتمالا منظور غفلت و از دست دادن فرصت باشد) ،مرگ در آینه( که میتواند نماد سکون و رخوت باشد)و یکی دو دلیل دیگر همه و همه منجر به این شده که این ماجرا به " حسرت" ختم شود.
ماحصل تقدیر عاشق در این شعر آنچنان بوده که خالق اثر نیز تصمیم گرفته اسم این غزل را " حسرت" بگذارد.
ماجرا احتمالا از نگاهی شروع میشود و ادامه ی داستان...( البته در ذهن بنده به عنوان مخاطب شعر)
او را دیدم...
ترسی وجودم را فرا گرفت و دیوار دلم خراب شد
قصد داشتم عشقم را ابراز کنم اما
شرم نهیب زد که...
پیش ِ تهمینه نکن ( راجع به) سهراب خطاب
اگر تهمینه را معشوق فرض کنیم و سهراب را گوهر وجودی عشق یا همان ماحصل عشق،
اینحا در واقع عاشق در شعر گمان میکند عاقبت عشقش در ذهن معشوقش شیرین نباشد
کمااینکه همه داستان غم انگیز مرگ سهراب را در شاهنامه میدانیم
نویسنده ای در جایی میگفت گاها نیاز است برای تشریح یک بیت شعر چند صفحه متن نوشت و این از ویژگیهای شعر است.
شعر این قابلیت را دارد که یک داستان چند صفحه ای را در یک بیت به مخاطب عرضه کند.
البته در مورد نکته ی فنی هم عرض کنم که اگر
راجع به
را به شکل اصلی خود بنویسیم
در مورد وزن همین مصرع نیاز به همت مضاعفی از طرف جناب صادقی عزیز داریم.
در کلیت به همین بسنده میکنم و جایز نیست وقت عزیزان را بیش از این بگیرم.
غزل زیبایی بود و به سنوات اخیر ۵ بیتی
کوتاه ولی گیرا
و صد البته که بیش از این نیز میشود در موردش صحبت کرد و اثر را واکاوی کرد
برای جناب صادقی گرامی آرزوی موفقیت دارم
🌺🙏🌺

سلام ... و از عادات نیکوی مانا اینست که اگر به شعر خوب بر خورد ، دوست و دشمن و زن و مرد و پیر و جوان و ... براش مهم نیست . بلکه حتمن و در حد توان به تبلیغ شعر و تشویق شاعر خواهد پرداخت . این اولین باری بود که جذب شعری از سعید صادقی عزیز می شدم‌ . اما چرا ؟

اول استفاده هوشمندانه از تصدیر ( یعنی تکرار مصرع اول در آخر شعر .که البته تصدیر هم تام و ناقص داریم و این تصدیر تام بود )

دوم ایجاد مراعات نظیر در ابیات :

قالب / دیوار / خانه ___ قالب / تهی ( قالب هر دو معنا را می رساند )


تلمیح سهراب و تهمینه و ارتباط اونا به شرم


تصویر موفق مرگ در آینه که می تواند بحث های بسیاری برانگیزد .

استفاده ی بسیار جالب از " بند " که از طرف چپ با چینی مجالست دارد و معنای رفو می دهد . و از طرف راست با آب همقران شده و سد را به خاطر می آورد


تقابل جالب شیطان و پری در بیت چهارم


مرسی سعیدجان
و بخاطر این کار قشنگت . به همه مخاطبهات گل خواهم داد . اول به خودت

سلام محضر جناب صادقی

بخش اول سوالات ادبی
1-دلایل پیچیده نویسی درین عصر که ساده نویسی ارجح است؟
2-آیا اثر در سبک هندیست؟
3-سبک هندی پس از بیدل و بازگشت ادبی منسوخ شد یا تطوراتی داشت؟
4-تلاشهای جناب سعید میرزایی را در زمینه سبک هندی چقدر فائز میدانید؟
5-این نحوه سبک نوشتاریتان گویا مخاطب چندانی ندارد پس به دنبال چه هستید؟
6-بنظر میرسد شما در انتقال اندیشه به مخاطب فائز نیستید حتی نثر شما در بخش نظرات را گاه دچار گنگی یافتم

بخش دوم سوالات مرگ اندیشانه
سوالاتی داشتم و درین پایگاه شریف از عزیزی پرسیدم ولی پاسخی به سوالاتم نداد امید شما رهنمایی فرمایید

1-چرا عمر انسان چنین محدود است و چگونه ابدیت را فرصتی چنین محدود شکل میدهد؟
2-مرگ اندیشی مختص انسانست یا جن و ملک و حیوان و ... هم به مرگ میاندیشند؟
3-چرا عمر حول و حوش 80 90 سال کمتر و بیشتر است مثلا اگر میانگین عمر 1000 بود بهتر به کمال نمی رسیدیم و در مورد جن و ملک که عمر طولانی تری دارند چرا کمالشان کمتر از انسان میسر است؟
4-ضرورت مرگ را برای آن میدانستم که کره ی زمین گنجایشش محدودست حال اگر بشر به فضای لایتناهی دست یابد چرا باز مرگ و چرا وسعت محل زندگی آدمی نامحدود آفریده نشد؟
5-مطلبی را یکی از اقوام پس از فوت یکی از اقوام گفت که چه میشد خلقی آفریده میشدند و همانها الی الابد زنده بودند نه افزوده میشدند و نه کاسته؟

بخش سوم تاملاتی در شعر

قالب از پیش تهی کردم و دیوار خراب
خانه آباد نمودم همه در کسوت خواب

من از ازل و در عین ثابت از قیدها گسسته و قالبها را شکسته بودم ولی با هبوط به دنبال آبادی خانه که چهاردیواری ایست مقید و محدود افتادم ولی همه این ها در خواب بود النّاس نيام اذا ماتوا انتبهوا

قصد پیش آمدنم بود ولی شرم نواخت
پیش تهمینه نکن راجب سهراب خطاب

حال که متنبه شدم خواستم چون عهد ازل به ساحت حضور بازگردم ولی شرم مانع شد چون ادعای هستی کرده بودم به ناحق حال این سهراب بی آب که مقابل پدر ایستاد و خنجر هستی او را از پا در آورده است راجع به او با تهمینه که وجه جمالیه است صحبت نکن بله جلال از پا انداختم و جمال می پرداختم

مرگ در آینه انگار زمین گیرم کرد
فکر چینی زدنش بند مرا داد به آب

من آنچنان مستغرق آینه ها بودم که از آنکه وجهش در آینه تابیده بود غافل شدم حال در مصرع دوم اشاره ایست به داستان چینیان و رومیان علامه مولانا روحی له الفدا که در پیوست خواهد آمد انشاءالله بله من به جای صیقل به فکر صبغه بودم و همین موجب انحطاطم شد

حسرت شیطنتی رفت ، پریزاد آمد
ساکن باطن دل عشق پری کرد جواب

این بیت تذبذب شاعر را نشان میدهد و این نیست مگر آنکه زمانی که به سمت نور حرکت میکنیم سایه های گذشته آدمی را رها نخواهد کرد باز حسرت ظلمات به سرم زد و در عالم خارج هم پریزاد یا آنکه نفس اماره و سایر وجوه یلی الخلقی مرا ارضا میکند آمد اما در اعماق وجود و سویدای دلم کودکی که مظهر پاکیست و به شهوات میلی ندارد مرا حذر داد و منعم کرد

فال ما پیش تر آمد به وصالت اما
قالب از پیش تهی کردم و دیوار خراب

در بیت آخر شاعر باز اشاره به عین ثابت دارد ولی مطلقا تکراری نیست میگوید من در ازل وصال را برگزیدم در مصرع دوم از تذبذب به آرامش و نفس مطمئنه می رسد دیوار جدایی مندک میشود و شاعر قالب تهی میکند
مولانا بیا تا قالب تهی نکردم

چینیان گفتند ما نقاش‌تر
رومیان گفتند ما را کر و فر

گفت سلطان امتحان خواهم درین
کز شماها کیست در دعوی گزین

اهل چین و روم چون حاضر شدند
رومیان در علم واقف‌تر بدند

چینیان گفتند یک خانه به ما
خاص بسپارید و یک آن شما

بود دو خانه مقابل در بدر
زان یکی چینی ستد رومی دگر

چینیان صد رنگ از شه خواستند
پس خزینه باز کرد آن ارجمند

هر صباحی از خزینه رنگها
چینیان را راتبه بود از عطا

رومیان گفتند نه نقش و نه رنگ
در خور آید کار را جز دفع زنگ

در فرو بستند و صیقل می‌زدند
همچو گردون ساده و صافی شدند

از دو صد رنگی به بی‌رنگی رهیست
رنگ چون ابرست و بی‌رنگی مهیست

هرچه اندر ابر ضو بینی و تاب
آن ز اختر دان و ماه و آفتاب

چینیان چون از عمل فارغ شدند
از پی شادی دهلها می‌زدند

شه در آمد دید آنجا نقشها
می‌ربود آن عقل را و فهم را

بعد از آن آمد به سوی رومیان
پرده را بالا کشیدند از میان

عکس آن تصویر و آن کردارها
زد برین صافی شده دیوارها

هر چه آنجا دید اینجا به نمود
دیده را از دیده‌خانه می‌ربود

رومیان آن صوفیانند ای پدر
بی ز تکرار و کتاب و بی هنر

لیک صیقل کرده‌اند آن سینه‌ها
پاک از آز و حرص و بخل و کینه‌ها

آن صفای آینه وصف دلست
صورت بی منتها را قابلست

صورت بی‌صورت بی حد غیب
ز آینهٔ دل تافت بر موسی ز جیب

گرچه آن صورت نگنجد در فلک
نه بعرش و فرش و دریا و سمک

زانک محدودست و معدودست آن
آینهٔ دل را نباشد حد بدان

عقل اینجا ساکت آمد یا مضل
زانک دل یا اوست یا خود اوست دل

عکس هر نقشی نتابد تا ابد
جز ز دل هم با عدد هم بی عدد

تا ابد هر نقش نو کاید برو
می‌نماید بی حجابی اندرو

اهل صیقل رسته‌اند از بوی و رنگ
هر دمی بینند خوبی بی درنگ

نقش و قشر علم را بگذاشتند
رایت عین الیقین افراشتند

رفت فکر و روشنایی یافتند
نحر و بحر آشنایی یافتند

مرگ کین جمله ازو در وحشتند
می‌کنند این قوم بر وی ریش‌خند

کس نیابد بر دل ایشان ظفر
بر صدف آید ضرر نه بر گهر

گرچه نحو و فقه را بگذاشتند
لیک محو فقر را بر داشتند

تا نقوش هشت جنت تافتست
لوح دلشان را پذیرا یافتست

برترند از عرش و کرسی و خلا
ساکنان مقعد صدق خدا

با سلام بر اهالی شعر
و جناب صادقی عزیز

خوشحالم برای اولین بار اجازه نقد اشعارش را به دوستان داد و اساتید آمدند و نوشتند و آموختیم و فیض بردیم برای اینکه من هم با تمام فهم اندکم از قافله عقب نمانم و برای شعرِ یکی از دوستان خوب و قدیمی و البته ندیده ام سعید جان صادقی بنویسم که تقریبا اشعار امضا دارش را خوانده ام و پیشتر ها به چه در کامنت کوتاه و در خصوصی هم خاص بودن اشعارش را گفته ام این شعر نشان از ذهن تصویر پرداز و تخیل شگرف شاعر دارد. علی‌رغم کوتاهی و جم و جور بودن شعر قدرت خیال‌پردازی و توان انتقال حس و عاطفه شاعر نمایان است بنده اصولا با تفسیر شعر مخالفم و از دوستان هم خواهش میکنم نقد را فقط بر پایه تفسیر بنا نکنند و اینکه بی ایم و بگویم این یعنی آن، آن یعنی این، اینجا منظور شاعر فلان، آنجا منظور شاعر بهمان، بنظر کار بی هوده ایست چون مخاطب امروز مخاطب تیزهوشی است و نیازی به معنی کردن ندارن وگرنه خواندن شعر دیگر لذتی را برای مخاطب ندارد لذا شخصا کندو کاو در شعر و چگونه گفتن و کیفیت شاعرانگی را بیشتر دوست دارم
شعر را خوب و تأویل پذیر دیدم نه آنچنان ساده و سهل انگارانه با واژگان سطحی و کلیشه ای و نا انچنان پیچیده مبهم با تعابیر و ترکیبات و کلمات پر طمطراق و به جرات بهترین شعر سعید بود
بیت اول فضای خوبی داشت متفکرانه و اندیشمندانه بود اما واقعیت با واژه کسوت موافق نیستم به تنه ی شعر نچسبید و کمی زمخت بود
در بیت دوم هم شاعر تخیل خوبی داشت اما با برخی واژگان این بیت، این شعر و مانند بیت اول موافق نیستم بیت دوم هم *شرم نواخت *مفهوم نبود کاش رسا تر می بود
مصراع دوم از بیت سوم بنظر امد از لحاظ دستوری مشکل داشت *فکر چینی زدنش بند مرا داد به آب *
چینی زدن یعنی چه؟
معمولا چینی را بند می‌زنند یعنی این بیت بدون توجه وزن باید اینگونه : فکر بند زدن چینی بند مرا به آب داد
این بیت میتونست شاه بیت شعرت باشه اما جابجای کلمات و ارکان و نارسایی جلوی این شاه کار رو گرفت
بیت چهارم را دوست داشتم پرداخت خوبی داشت
بیت پنجم نشان از درایت شاعر و ایجاد دوران در شعر و بازگشت به ابتدا هم خوب بود
اما در شعر بیان هر احساس، ادراک یا تفکری دلایل اصول و قواعد هنری و شاعرانه می‌خواهد و در نهایت هدف یا مقصدی هم داشته باشد حتی اگر پیام یا نکتۀ خاصی نداشته باشد دست کم باید انتقال یک حس یا القای یک حال با آن باشد.
در کل غزل سعید را علی رغم ضعف ساختاری دوست داشتم و بیشتر خودش را امضایش را امید دارم که این ذوق سرشار و تصویر پرداز سعید در ساخت شعر منظم تر و متمرکزتر شود و قطعا می‌تواند شعر تاثیر گزارتر و رساتر از این بنویسد
جای سلمان، هادی، ابراهیم، وحید خالی است و دیدن برخی مثل خودم در پنجره سبز حالم را به هم می‌زند

دوستت دارم سعید جان ❤️
یا حق 🌿🌿