سفرنامه‌ی سکوت

سلام آبجی آرزوجان

امیدوارم در پناه امن یگانه پروردگار حال شما خواهر بزرگوارم خوب خوب خوب باشد الهی آمین

بسیار زیبا و تفکر برانگیز و شعورپرور سرودید و هربند از دلگویه ی ظرافت نقش تان ، ذهنیت گراییِ خاص خود را داشت و در کُل اندوهِ برآمده از نابسامانی های دنیای بی ثَبات را به چالشی تامل برانگیز می کشید با استعاراتی ژرف نهاد و تلمیحاتی که نشان از مطالعه ی بالا و درک عمیق شاعر از جلوه های پیرامون و روزمرگی های آن دارد ، بویژه تلمیح به رمان کوتاه (( آخرین برگ)) که هم به جهت هنر نقاشی و هم به جهت مهارت نویسندگی و کاراکترپردازی کم نظیرش ، همواره این داستان زیبا ، جایگاه خاص خویش را در ادبیات تطبیقی بصورتی همواره الهام بخش و زندگی آموز داشته است .

آخرین برگ - اثرِ ویلیام سیدنی پورتر معروف به ( اُ . هِنری)


(خلاصه داستانِ آخرین برگ)

دختر جوانی بیمار است و مدت ها در بستر خوابیده و به علت طولانی شدن بیماری اش ، دچار ضعف و ناتوانی شده ، به طوری که فکر می کند با فرو ریختنِ آخرین برگِ درخت که در حیاطِ  آن ساختمان قرار دارد و دختر از پنجره شاهد ریزش برگ های درخت است ؛ زندگی اش برای همیشه پایان خواهد یافت!

دختری به اسم (سوو) که دوست این دختر پریشان احوال است ؛ وقتی که دوست خود را بر بستر بیماری با چنین حالت ضعف و ناتوانی می بیند ؛ از این خیال و تصاویرِ تاسف بارِ دخترک ، رنج می برد.

یک روز از روی اتفاق که با آقای برمان - پیرمرد نگارگر - که در طبقه ی پایین ساختمان است ؛ سر صحبت باز می شود و خانم سوو ماجرای بیماری دوست خود را بیان می کند. پیر مرد خیلی ناراحت می شود و سعی می کند به هر طریقی که  شده است به دختر بیمار کمک کند. برای همین در همان نیمه شب سردِ پاییزی ، دست به کار می شود و برگی به رنگ و ابعاد برگ هایی شبیه  همان تک برگ  روی دیوارِ ساختمان حیاط است را نقاشی می کند.

پاییز است و همه ی برگ ها تک تک در حال ریختن هستند ؛ اما این برگِ نقاشی شده ؛ باقی می ماند.

برگ نقاشی شده بر دیوار عاقبت معجزه می کند. و به دخترِ بیمار روحیه می بخشد. و او سرانجام  سلامتی خود را
باز می یابد.

ولی آن پیرمردِ فداکار بر اثر بیماری شدید و سرمازدگی در حال کشیدن نقاشی برگ ، سرانجام جان خود را در آن نیمه شبِ سرد پاییزی بر سر این نقاشی و بخاطر سلامتیِ دختر از دست می دهد.



سلامت باشید و شاد

سلام به همگی
و خواهرم بانو آرزو عباسی

همین ابتدا بگویم که با این سه اثر ارتباط خوبی برقرار کردم البته در شعر اول و شعر سوم تکنیک تصویرسازی و اجرای ایده ها را بهتر و قابل قبول تر میدانم. امروزه شگردهای زبانی و تاویل پذیری از اصول مهم شعر بشمار میروند که خوشبختانه شاعر رعایت کرده است. به طور کلی دغدغه ی شاعر برای زنان و مشکلاتی که در زندگی و اجتماع خود دارند در لایه های زیرین این اشعار به چشم میخورد. از مهمترین دستاوردهای ادبیات معاصر و شعر مدرن میتوان ابتدا به اهمیت دادن هویت انسانی زن و سپس به جایگاه تاثیر گذار بانوان در فرهنگ و نقش پررنگشان در لیبرالیسم اجتماعی اشاره کرد.حتی امروزه بانوان متفکر و شاعر به بازخوانی و ساختارشکنی نظریات دهه های گذشته پرداخته اند و گفتمان جدیدی را وارد ادبیات جهان کرده اند. از جنبش برابری تا عدالت جنسیتی و آزاد اندیشی...

و اما شعر دوم:
دیگر به هیچ دردی نمی‌خورد
تیر 
با باران
وسط ظهر تابستان بیاید 
یا تیرباران رنج
پی اصرار تقدیر 
قبل از رستاخیز جوخه‌ی اعدام...
به تناسخ که فکر می‌کنم
چند نسل آن‌طرف‌تر 
یا نه
هفت نسل قبل‌تر 
نام من بهمنی‌‌ست 
که فصل به فصل
«خاموش می‌شوند 
گلوله‌های سربی» 
در خون علاقه‌ام!

علت و معلول: (پیرنگ)
ایده ی باران در فصل تابستان(ماه تیر) بسیار ظریف و جالب است و چندین معنا را میرساند. بارندگی آنهم اولین ماه تابستان! بنظرم شاعر اعتقاد دارد که هرچیزی باید به وقتش اتفاق بیفتد. وقتی در بهار، فصل بارندگی و سرسبزی از باران خبری نباشد، بنابراین بارش بی موقع در تابستان اثری ندارد و نوش دارو پس از مرگ سهراب است. یعنی کار از کار گذشته و رنج فصلی به رنج ابدی تبدیل شده است. باران معانی مختلفی از جمله: رحمت،پاکی،طراوت،اشک و... دارد اما با توجه به فضای شعر اینبار باران خاکستری و سربی نقش ایفا میکند. به راستی ترکیب باران و تیر حکایت غریبی ست.
تیرباران+جوخه اعدام+گلوله های سربی= اصرار تقدیر به رنج.
البته شاعر از دل این فضای ناامیدی و رنج مطلق استفاده کرده و حرف دلش را میزند...
یعنی از ابزوردیسم به رادیکالیسم میرسد. شاید روزنه ای برای عبور باشد!
رابطه ی تناسخ و فصل زمستان (ماه بهمن) که فصل به فصل خاموش میشوند... بنظرم ابتدا تاثیر و سپس زوال گلوله های سربی در حیات عشق را نشان میدهد. بسیار شاعرانه و زیرکانه هم نشانگر سردی یک رابطه و عدم علاقه است و هم تناسخ یا به نوعی کارما برای نسل هایی مشخص...(نسل زمستان) نابودی نسل یا نسل هایی توسط نسلی دیگر!
بهمن: ریزش بهمن...به معنی توده ی بزرگ برف، یخ و سنگریزه است که با سرعت زیادی از سراشیبی کوه به حرکت در می‌ آید و سقوط میکند. بهمن باعث مدفون شدن اشیا و مرگ جانداران میشود.
(گلوله های سربی مثل بهمن می آیند تا عشق و آزادی را نابود کنند)
از آنجا که این پدیده به طور ناگهانی اتفاق میفتد نشانه‌ های هشدار تقریبن همیشه در لحظه سقوط پدیدار میشوند و فرصتی برای فرار قربانیهای احتمالی باقی نمیگذارند. شاعر این به حرکت در آمدن را نسل به نسل توصیف کرده است.
دورنمای شعر تاویل پذیری قابل توجهی دارد.
تقارن و تناسب رعایت شده اما بعضی از گزاره‌ها مستقیم است و تاحدودی تنوع عناصر تصویر ساز کم میباشد. همانطور که قبلن گفتم برقراری تعادل بین عینیت و ذهنیت لازم است.من اگر بجای شاعر بودم از جوخه اعدام استفاده نمیکردم زیرا تیرباران را بکار برده است. برای ابهام و پیچیدگی شاعرانه بهتر بود از ترکیب دیگری استفاده میشد. ترکیب سازی یا استفاده از تقابل های دوگانه شگرد خوبیست اما بشرطی که تکنیکهای دیگر ادبی کمرنگ نباشند. برای ارتقاء هرچه بیشتر کیفیت به شاعران پیشنهاد میکنم که مکاتب مختلف ادبی را جدی تر مطالعه و دنبال کنند تا به ایده ها و متدهای متنوع تری دست یابند.
ناگفته نماند بشخصه خانم عباسی را یک شاعر مینیمال میدانم که همیشه (سلامت زبان) و امروزی بودن آن  که مساله بسیار مهمی ست را رعایت میکند و شعرهایش ازین لحاظ مشکلی ندارند.

تناسخ: به معنای جابجایی و یا تباه کردن یک چیز به وسیله چیز دیگری که جایگزین آن تباه شده میشود. مثل تباه شدن سایه به وسیله نور خورشید یا از بین رفتن جوانی به وسیله پیری و... گروهی معتقدند نفس آدمی پس از خروج از بدن اگر به مراتب کمال عقلی و معرفتی نرسیده باشد به کالبد دیگری انتقال مییابد و آن کالبد متناسب با صفاتی ست که در نفس موجود میباشد. ارواحی که به اوج کمال رسیده اند به عالم بالا صعود میکنند اما ارواح آهمندان بستگی به مراتبی که در نقص و کمال دارند در کالبدهای نباتی، جمادی یا حیوانی ظهور می نمایند تا مراتب کمال را طی کنند.
کلیدواژه اصلی شعر، (تناسخ) میباشد که رابطه ی نزدیکی با اکثر ایده های شاعر دارد. درواقع (قانون علیت) فرآیند مشابهی ست که در هر سه اثر بصورت بن مایه،مفهومی نقش آفرینی میکند.
رستاخیز: به معنای زنده شدن مردگان پس از مرگ است. بیشتر معادشناسان، معتقد به یک رستاخیز جهانی هستند که طی آن تمام آدمیان متعلق به همه قرون و اعصار تاریخ زنده میشوند. در معادشناسی ادراکی و آرمانگرایی مسیحیت این واژه از دو جنبه مختلف مورد استفاده قرار میگیرد: یک، اعتقاد به زنده شدن ارواح فردی که در حال حاضر رو به تعالی است و دو، رویکرد دیگریست که فقط یکبار و به صورت زنده شدن مردگان در پایان جهان اتفاق می‌افتد.

و اما در پایان
دانش نظری: در فرآیند خلاقیت شعری و نوع فرم و محتوای اثر نقش موثری دارد. وقتی نسبت به مکاتب ادبی و نظریه های مختلف آگاه باشیم از یکسونگری و جبهه گیری رها میشویم و در عین حال ارتباط بیشتر و بهتری با ظرافتهای ادبی برقرار میکنیم. حتی همزمان با این پیوستگی و کشف به تجربه های تازه میرسیم، بدون آنکه مستقیمن آموخته های مطالعاتی،اکتسابی را به کار بگیریم. این روند کمک میکند تا به شیوه خود اما در شکلهایی تازه و متفاوت بنویسم و از کلیشه و تکرار دور بمانیم. میتوان گفت شاعر در انتقال معانی و مفاهیم اشعارش موفق عمل کرده و توانسته دریچه های مختلفی را برای مخاطبان باز کند.
نبض قلمتان سبز، موفق باشید