:::استقلال:::
باشگاه فوتبال استقلال تهران یکی از پرافتخارترین و پرهوادارترین باشگاه‌های فوتبال در ایران و آسیاست[۷] که در سال ۱۳۲۴ در شهر تهران بنیانگذاری شده‌است. استقلال پیش از انقلاب ایران تاج نام داشت.[۳]
این باشگاه هم‌اکنون در لیگ برتر ایران بازی می‌کند. استقلال با دو قهرمانی در جام باشگاه‌های آسیا (مسابقات باشگاهی قهرمانی آسیا ۱۹۷۰ و جام باشگاه‌های آسیا ۹۱-۱۹۹۰) و دو نایب قهرمانی (جام باشگاه‌های آسیا ۹۲-۱۹۹۱ و جام باشگاه‌های آسیا ۹۹-۱۹۹۸) و دو مقام سومی (مسابقات باشگاهی قهرمانی آسیا ۱۹۷۱ و جام باشگاه‌های آسیا ۰۲-۲۰۰۱)، پُرافتخارترین باشگاه فوتبال ایران در رقابت‌های آسیایی و دومین باشگاه پرافتخار تاریخ قاره آسیا محسوب می‌شود.[۳][۸][۹] استقلال همچنین با ۸ قهرمانی در بالاترین دسته فوتبال ایران، لیگ منطقه‌ای ایران یک بار، جام تخت جمشید یک بار، لیگ قدس یک بار، جام آزادگان ۲ بار و لیگ برتر ۳ بار، دومین تیم پرافتخار در لیگ ایران[۱۰] و با ۶ قهرمانی و ۳ نایب قهرمانی، پرافتخارترین تیم در جام حذفی ایران است.[۱۱] در مجموع استقلال با کسب ۱۶ عنوان قهرمانی در لیگ، جام حذفی و جام باشگاه‌های آسیا پرافتخارترین تیم ایران می‌باشد.[۱۲]
رقیب سنتی این باشگاه، پرسپولیس است. این دو باشگاه پرطرفدارترین و پرافتخارترین تیم‌های فوتبال ایران و برگزارکنندهٔ شهرآورد تهران هستند.[۳] فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال این باشگاه را پس از الهلال عربستان و یوکوهاما مارینوس ژاپن، سومین باشگاه برتر فوتبال آسیا در قرن بیستم اعلام کرده‌است.[۱۳] همچنین این فدراسیون، باشگاه فوتبال استقلال را با ۶۱۰ امتیاز در رتبه ۲۷۹مین باشگاه جهان در طی ۱۰ سال گذشته قرار داد که بر این اساس، بعد از باشگاه سپاهان که در رده ۲۳۳ جهان قرار دارد، تیم استقلال تهران دومین باشگاه فوتبال برتر ایرانی در طی ۱۰ سال اخیر می‌باشد.[۱۴] همچنین این باشگاه در مجموع امتیازات تیم‌ها در تاریخ لیگ برتر، در رتبه نخست قرار دارد و در مجموع تمام ادوار لیگ برتر ایران صاحب بیشترین گل زده و بیشترین برد می‌باشد.[۱۵]
طبق آخرین رده‌بندی برترین تیم‌های باشگاهی جهان در آگوست ۲۰۱۳ میلادی که توسط وبگاه footballdatabase.com صورت گرفت، تیم استقلال تهران با کسب ۱۵۸۷٫۸۸ امتیاز و کسب رتبه ۸۵ جهان، بهترین تیم ایرانی بوده و در بین تیم‌های قاره آسیا در مکان سوم قرار دارد.[۱۶]
همچنین باشگاه استقلال طی دو سال پیاپی در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱، عنوان پرتماشاگرترین تیم حاضر در مسابقات لیگ قهرمانان آسیا را از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا به خود اختصاص داد.[۱۷][
بازی میان استقلال و پرسپولیس، دو باشگاه پرهوادار و پرافتخار ایران، مهمترین مسابقهٔ باشگاهی فوتبال در ایران است.[۳] نخستین بازی دو تیم در روز ۱۶ فروردین ۱۳۴۷، نخستین بازی رسمی پرسپولیس بود که با نتیجهٔ بدون گل پایان یافت.[۲۷]
فردای آن روز، روزنامه کیهان ورزشی (مهمترین روزنامه ورزشی آن زمان) روی جلد خود هیچ چیز از بازی ننوشت و تیتری از فوتبال دخترها داشت.[۲۸] بر خلاف گذشته،
دربی سرخابی های پایتخت
امروزه این بازی همواره با حساسیت بالا و تماشاگران زیاد همراه‌است و برگزاری آن بازتاب‌های زیادی در ایران دارد.[۳][۲۹] معمولاً این بازی را حدود ۱۰۰٬۰۰۰ نفر در ورزشگاه آزادی تهران تماشا می‌کنند.[۳] این شهرآورد گاهی به خشونت میان بازیکنان، و درگیری میان هواداران می‌انجامد و هولیگان‌ها به ناوگان حمل و نقل عمومی از جمله اتوبوس‌ها آسیب می‌زنند.[۲۹][۳۰] مجله ورلدساکر در شماره ژوئیه ۲۰۰۸ خود، فهرستی از ۵۰ شهرآورد دنیا منتشر کرد؛ و شهرآورد تهران را در رتبه ۱ام آسیا و ۲۲وم جهان قرار داد.[۳۱]
خانواده تیم‌های تاج
تاج مسجدسلیمان، سال ۱۳۵۰
در دهه ۱۳۴۰، باشگاه تاج و شاهین، اولین باشگاه‌هایی بودند که در ایران مدرسه فوتبال راه‌اندازی کردند.[۴۰] بازیکنان این مدارس فوتبال، پشتوانه‌ای برای آینده باشگاه بودند.[۴۰] باشگاه تاج در آن زمان پشتوانه مالی خوبی داشت،[۴۰] و در بیشتر شهرستان‌ها دارای شعبه بود.[۴۰][۴۱] اهواز، رشت، مسجدسلیمان و همدان از جمله این شهرها بودند.[۴۰] این شعبه‌ها، حتی پس از پیروزی انقلاب نیز بنیان باشگاه استقلال را تشکیل می‌دادند.[۴۱]
یکی از شعبه‌های موفق، تاج اهواز بود که از همان ابتدا گروهی از بازیکنان خوب استان خوزستان را داشت و حتی توانست امتیاز لازم برای صعود به جام تخت جمشید ۱۳۵۲ را بدست‌آورد، اما چون مطابق قانون تنها یک تیم از هر باشگاه می‌توانست در بالاترین دسته بازی کند؛ (و تاج تهران نیز در این دسته بود) از صعود باز ماند.[۴۲] دو سال پیش از آن نیز، تاج مسجدسلیمان در سال ۱۳۵۰ در جام منطقه‌ای ایران شرکت کرده‌بود و در میان ۸ تیم، ششم شده‌بود.[۴۳]
پس از انقلاب نیز، استقلال رشت (که زیر نظر شهرداری رشت بود)[۴۴] و استقلال اهواز در رده‌های بالای لیگ فوتبال ایران حضور داشتند. بعدها امتیاز استقلال رشت به پگاه گیلان فروخته شد، اما استقلال اهواز تاکنون در فوتبال ایران حضور دارد. با این که استقلال اهواز، برخلاف استقلال تهران توسط بخش خصوصی مدیریت می‌شود[۴۵] و دو باشگاه ارتباطی با هم ندارد، گاهی «برادر» یکدیگر خوانده می‌شوند
تیم زنان
تیم فوتبال دختران تاج در سال ۱۳۴۹،
باشگاه تاج، نخستین باشگاه فوتبال در ایران بود که برای زنان کلاس فوتبال تمرینی گذاشت و از پیشگامان فوتبال زنان در ایران بود.[۵۰] در تابستان ۱۳۸۷، رئیس کمیته بانوان فدراسیون فوتبال ایران از این باشگاه درخواست کرد تا در لیگ شرکت کند.[۵۱] در بهمن ۱۳۸۷، خبر بازی دوستانه تیم نوجوانان پسر (به مربیگری علیرضا منصوریان) و تیم دختران استقلال منتشر شد. این واقعه پس از انقلاب بی‌سابقه بود و جنجال و واکنش‌های بسیاری برانگیخت.[۵۲][۵۳] این بازی دوستانه، منجر به انحلال تیم زنان استقلال شد.[۵۴]
جدول زیر شامل موفق ترین تیم‌های ۱۲ دوره لیگ حرفه‌ای ایران می‌باشد.(این جدول تا پایان لیگ دوازدهم تنظیم شده‌است.)
رتبه
تیم
دوره
بازی
برد
تساوی
شکست
زده
خورده
تفاضل
امتیاز
بهترین عنوان
بدترین عنوان
تعداد قهرمانی
۱
استقلال
۱۲
۳۷۲
۱۸۳
۱۱۷
۷۲
۵۶۸
۳۶۰
۲۰۸+
۶۶۶
قهرمان
سیزدهم
سه بار
۲
سپاهان
۱۲
۳۷۲
۱۷۴
۱۱۱
۸۷
۵۶۱
۳۶۹
۱۹۲+
۶۲۸
قهرمان
دهم
چهار بار
۳
پرسپولیس
۱۲
۳۷۲
۱۵۸
۱۲۷
۸۷
۵۳۱
۴۰۸
۱۲۳+
۵۹۵
قهرمان
دوازدهم
دو بار
۴
ذوب آهن
۱۲
۳۷۲
۱۵۲
۱۲۱
۹۹
۴۶۱
۳۷۶
۸۵+
۵۷۷
نایب قهرمان
چهاردهم
-
جدول زیر هم لیست باشگاه‌ها همراه با تعداد و سال‌های قهرمانی و نایب قهرمانی آن‌ها را در لیگ قهرمانان آسیا نشان می‌دهد (جام باشگاه‌های آسیا نیز گنجانده شده‌است).
تیم
قهرمانی‌ها
نایب قهرمانی‌ها
سال‌های قهرمانی
سال‌های نایب قهرمانی
پوهانگ استیلرز
۳
۰
۱۹۹۶-۹۷ ,۱۹۹۷-۹۸ ,۲۰۰۹
-
استقلال
۲
۲
۱۹۷۰ ,۱۹۹۰-۹۱
۱۹۹۱-۹۲ ,۱۹۹۸-۹۹
الهلال
۲
۲
۱۹۹۱-۹۲ ,۱۹۹۹-۲۰۰۰
۱۹۸۶-۸۷ ,۱۹۸۷-۸۸
سئونگنام ایلهوا چونما
۲
۲
۱۹۹۵-۹۶ ,۲۰۱۰
۱۹۹۶-۹۷ ,۲۰۰۴
الاتحاد
۲
۱
۲۰۰۵ ,۲۰۰۴
۲۰۰۹
دلیل جایگاه دومی استقلال تهران دو عنوان سومی در سال‌های ۰۲–۲۰۰۱، ۱۹۷۱ در جام باشگاه‌های آسیا می‌باشد
بازیکنان جام جهانی
جام جهانی ۱۹۷۸
ایرج دانایی‌فرد
حسن روشن
حسن نظری
آندرانیک اسکندریان
جام جهانی ۱۹۹۸
علیرضا منصوریان
جواد زرینچه
مهدی پاشازاده
پرویز برومند
جام جهانی ۲۰۰۶
وحید طالب‌لو
امیرحسین صادقی
غلام‌رضا عنایتی
بازیکنان المپیک
المپیک ۱۹۶۴
حسن حبیبی
جلال طالبی
کرم نیرلو
کامبیز جمالی
فریبرز اسماعیلی
محمد بیاتی
المپیک ۱۹۷۲
علی جباری
اکبر کارگرجم
جواد الله‌وردی
جواد قراب
منصور رشیدی
المپیک ۱۹۷۶
آندرانیک اسکندریان
حسن روشن
حسن نظری
ناصر حجازی
منصور رشیدی
کاپیتان‌ها
#
نام
ملیت
دوران بازی
در استقلال
دوران
کاپیتانی
شماره
پیراهن
۱
محمدرضا عادلخانی
۱۹۷۲–۱۹۷۵
۱۹۷۳–۱۹۷۵
-
۲
حسن روشن
۱۹۶۹–۱۹۷۸
۱۹۸۴–۱۹۸۸
۱۹۷۵–۱۹۷۸
۱۰
۳
ناصر حجازی
۱۹۶۷–۱۹۷۷
۱۹۸۰–۱۹۸۶
۱۹۸۰–۱۹۸۶
۱
۳
جعفر مختاری‌فر
۱۹۸۳–۱۹۹۲
۱۹۸۸–۱۹۸۹
۱۰
۴
شاهین بیانی
۱۹۷۹–۱۹۹۲
۱۹۹۰–۱۹۹۲
۵
۵
امیر قلعه‌نویی
۱۹۸۹–۱۹۹۷
۱۹۹۲–۱۹۹۷
۸
۶
جواد زرینچه
۱۹۸۶–۲۰۰۱
۱۹۹۷–۲۰۰۱
۲
۷
مهدی پاشازاده
۱۹۹۷–۱۹۹۸
۲۰۰۰–۲۰۰۳
۲۰۰۱–۲۰۰۳
۱۰
۸
محمود فکری
۱۹۹۲–۱۹۹۳
۱۹۹۵–۲۰۰۷
۲۰۰۳–۲۰۰۷
۶
۹
علیرضا منصوریان
۱۹۹۵–۱۹۹۷
۲۰۰۳–۲۰۰۸
۲۰۰۷–۲۰۰۸
۱۰
۱۰
فرهاد مجیدی
۱۹۹۷–۱۹۹۹
۲۰۰۰–۲۰۰۱
۲۰۰۷–۲۰۱۲
۲۰۱۳
۲۰۰۸– ۲۰۱۳
۷
۱۱
سید مهدی رحمتی
۲۰۱۳ - ۲۰۱۴
۲۰۱۳ -
۱
عملکرد آسیایی
عملکرد در آسیا
ردیف
سال
عنوان بازی ها
بازی
برد
تساوی
شکست
زده
خورده
تفاضل
عملکرد
۱
۱۹۷۰
قهرمانی باشگاه های آسیا
۴
۴
۰
۰
۱۰
۱
۹+
قهرمان
۲
۱۹۷۱
قهرمانی باشگاه های آسیا
۵
۳
۱
۱
۸
۵
۳+
سوم
۳
۱۹۹۰-۹۱
جام باشگاه‌های آسیا
۷
۵
۲
۰
۱۱
۴
۷+
قهرمان
۴
۱۹۹۱-۹۲
جام باشگاه‌های آسیا
۵
۲
۲
۱
۹
۳
۶+
نائب قهرمان
۵
۱۹۹۸-۹۹
جام باشگاه‌های آسیا
۶
۴