سایت شعرناب محیطی صمیمی و ادبی برای شاعران جوان و معاصر - نقد شعر- ویراستاری شعر - فروش شعر و ترانه اشعار خود را با هزاران شاعر به اشتراک بگذارید

منو کاربری



عضویت در شعرناب
درخواست رمز جدید

اعضای آنلاین

معرفی شاعران معاصر

انتشار ویژه ناب

♪♫ صدای شاعران ♪♫

پر نشاط ترین اشعار

حمایت از شعرناب

شعرناب

با قرار دادن کد زير در سايت و يا وبلاگ خود از شعر ناب حمايت نمایید.

کانال تلگرام شعرناب

تقویم روز

پنجشنبه 9 فروردين 1403
    19 رمضان 1445
    • ضربت خوردن حضرت علي عليه السلام، 40 هـ ق
    Thursday 28 Mar 2024
      به سکوی پرتاب شهرت و افتخار ،نجابت و اقتدار ... سایت ادبی شعرناب خوش آمدید مقدمتان گلباران🌹🌹

      پنجشنبه ۹ فروردين

      پست های وبلاگ

      شعرناب
      سروش و سه گلشن، قالب هایی تازه هم در روساخت و هم در ژرف ساخت
      ارسال شده توسط

      محمدعلی رضاپور(مهدی)

      در تاریخ : يکشنبه ۵ خرداد ۱۳۹۸ ۰۴:۴۰
      موضوع: آزاد | تعداد بازدید : ۳۹۱ | نظرات : ۰

      لازمه ی قالب های جدید، تازگی در چارچوب یا محتوا یا هر دو؟
       می دانیم که قالب شعری به لباس یا کلیشه ای می مانَد که شعر در آن ریخته می شود؛ اما گاهی مطلب، فرا تر از این مقدار است.
       شاید بعضی قالب ها تنها همین اندازه چیز تازه ای نسبت به قالب های دیگر داشته باشند؛ اما بعضی قالب های دیگر- همان طور که افرادی تصریح کرده اند- علاوه بر این حالت کلیشه ای که هر قالبی دارد- به عنوان دستگاهی مستقل در سرایش اند؛ بنابراین، قالب ها از این نظر، یکسان نیستند؛ مثلا رباعی، دوبیتی و سه گانی علاوه بر این که قالب شعری اند، دستگاه شعری هم هستند . بر همین اساس، غزل و قصیده – با این که در سطح ظاهر و کلیشه ی ساختاری، تفاوتی یا تفاوت چندانی با هم ندارند- به دلایل درونی تری دو دستگاه مختلف شعری اند؛ اما قالب مسمط را در نظر بگیرید! به نظر می رسد که مسمط بجز نحوه ی چینش قافیه،
      چیز تازه ای نیاورده است و بعضی قالب های دیگر هم بیش تر از کلیشه ای ساختاری یعنی روساختی نیستند و در مقایسه با قالب های دارای دستگاه شعری مستقل، چیز زیادی به ادبیات نیافزوده اند .
        بعضی قالب های تازه، هم در ساختار و هم در رفتار، متفاوت یا دست کم تا حد زیادی متفاوت با قالب های دیگرند و علاوه بر این که در شکل ساختاری مانند جایگاه قافیه و... استقلال دارند، ویژگی های درونی و جدی تری هم دارند که باعث می شود آنها دستگاهی شعری هم باشند.
      سه گلشن، یکی از این قالب های نوین است که علاوه بر جنبه ی روساختی در محتوا و سبک بیان یعنی جنبه ی ژرف ساختی هم چیزهایی تازه به شیوه ی سرایش افزوده است؛ چراکه مثلا با داشتن هر سه قسمت مقدمه، متن و نتیجه گیری، شیوه ای تازه در سبک ارائه ی شعر آورده است . سروش حتی از سه گلشن هم ژرف ساخت استوارتری دارد . باز بودن در پذیرش موضوعات و زاویه های دید، باز بودن در پذیرش آرایه های ادبی، پایان بسته ی لفظی، پایان باز معنایی و کوبش پایانی، از موارد ژرف ساختی قالب تازه ی سروش است.
        بعضی دیگر از قالب ها شاید تنها در ساختار، متفاوت باشند و به این سبب، مورد نقد برخی از ادیبان بزرگوار قرار بگیرند؛ اما مگر قالب های کهنی که آن ادیبان گرامی، استقلال آنها از یکدیگر را کاملا پذیرفته اند، همواره علاوه بر شکل ظاهری، در محتوا هم تفاوت دارند یا تفاوت زیادی دارند؟ آیا مثنوی در واقع تفاوت باطنیِ  برجسته ای با قطعه دارد یا این که آنچه باعث اختلاف این دو قالب شده، تنها شکل قافیه بندی این دو قالب و در نتیجه، آزادی عمل بیش تر در مثنوی بوده است و نه چیزی بیش از این؟ یا این که در اصل و ابتدا، تفاوت رفتاری بین این دو قالب مطرح نبوده؛ اما بعدها یعنی در سیر تاریخی، بین مضامین قطعه و مثنوی اختلاف افتاده؟ یعنی باید دید که آیا واقعا چنین اختلاف رفتاری ای از دیدگاه سیر تاریخی در بین این دو قالب وجود داشته است یا این که بعضی از ما به این گونه دیدن، گرایش داشته ایم و داریم؛ حتی اگر تفاوت بین آنها واقعیت نداشته باشد و مثلا در هر دو قالب ذکر شده، اشعاری در مضامین مختلف به وفور باشد و جایی برای تمایز قائل شدن بین این دو قالب از این منظر نباشد .  نگارنده در این جا در حال پاسخگویی به این پرسش ها نیست؛ بلکه تنها در حال مطرح کردن فرضیه است تا مخاطب را به اندیشیدن بیش تر در این مجال، ترغیب کند.
      به گمان نگارنده، اگر قالب تازه، ساختار تازه و رفتار تازه را با هم داشته باشد، خوب تر است و اگر تنها دارای ساختار تازه باشد، خوب است؛ همان طور که لباس تازه، خوب است.
      از اینها گذشته، قالب تازه به خودرویی تازه می ماند و خودرو، راننده ای زبردست می طلبد که آن را ماهرانه به سوی مقصد برانَد. قالب، ابزار است؛ یعنی مقدمه است و البته برای رسیدن به نتیجه ای درست، باید مقدمات را به درستی فراهم نمود.  
      برگرفته از کتاب سفیر شعر فارسی- محمدعلی رضاپور (مهدی)
       

      ارسال پیام خصوصی اشتراک گذاری : | | | | |
      این پست با شماره ۹۲۸۹ در تاریخ يکشنبه ۵ خرداد ۱۳۹۸ ۰۴:۴۰ در سایت شعر ناب ثبت گردید

      نقدها و نظرات
      تنها کابران عضو میتوانند نظر دهند.



      ارسال پیام خصوصی

      نقد و آموزش

      نظرات

      مشاعره

      کاربران اشتراک دار

      محل انتشار اشعار شاعران دارای اشتراک
      کلیه ی مطالب این سایت توسط کاربران ارسال می شود و انتشار در شعرناب مبنی بر تایید و یا رد مطالب از جانب مدیریت نیست .
      استفاده از مطالب به هر نحو با رضایت صاحب اثر و ذکر منبع بلامانع می باشد . تمام حقوق مادی و معنوی برای شعرناب محفوظ است.
      0