کارگاه آرایه های ادبی
هوالجميل ...
با سلام خدمت دوستان خوب انديشمند و شاعرم در سایت وزین ناب
در اين كارگاه سعي مي‌شود در هر جلسه
مبحثي از علم ادبيات را به رشته تحرير كشيده
و به ساده ترين شكل ممكن و با مثال هايي فراوان
مبحث را گشوده و بررسي نمائيم
تا اصول و قواعد تكنيك هاي ادبي را
در اشعار و نوشته هاي خود بكار برده
و بدين وسيله بر زيبايي كلام بيفزائيم.
من فاطمه جهانبازنژاد
از اين به بعد،
هر شب با هم برگی از اين كتاب بس خواندني را
ورق خواهيم زد و با هم مرور خواهيم نمود آموختني‌هايي را
به زباني سليس و روان.
بسم الله.
جلسه اول كارگاه شعر:
در ابتدا وارد دنياي بديع و زيباي علم بدیع مي‌شويم كه در علم ادبيات شامل بررسي
زيبايي‌هاي ادبي مي‌باشد.
بدیع در واژه به معنای تازه، نو و نوآورده است
و در اصطلاح زبان و ادبيات فارسي دربرگيرنده آرایه های ادبی مي‌باشد
و اين آرایه های ادبی شامل دو گونه مجزا از هم مي‌باشند:
آرایه های ادبی لفظی و آرایه های ادبی معنوی.
آرایه های ادبی لفظی
به آن دسته از آرایه های ادبی گفته مي‌شود كه از تناسب های آوایی و لفظی میان
واژه ها پدید می‌آیند كه خود شامل انواع مختلفي بوده كه به ترتيب به شرح آنها
پرداخته مي‌شود.
1- سجع (تسجیع)
سجع در لغت به معناي آواز كبوتر يا فاخته است.
اما در اصطلاح بديع، به كلمات هم آهنگ گفته مي‌شود كه با قرينه‌هاي مشترك در
كنار يكديگر آورده مي‌شوند.
انواع سجع:
سجع بر سه گونه است: مطرّف- متوازن- متوازي
-سجع مطرّف: يعني اشتراك در حروف پاياني.
مانند غايت و نهايت در مثال زير.
محبت را غايت نيست از بهر آنكه محبوب را نهايت نيست. (عطار)
- سجع متوازن: يعني دو كلمه در وزن يكي هستند. مانند:
ملك بي دين باطل است و دين بي ملك ضايع.
- سجع متوازي: يعني اشتراك در حروف پاياني + اشتراك در وزن. مانند:
ده روز مهر گردون افسانه است و افسون
به دو كلمه ي گردون و افسون دقت شود
كه علاوه بر اشتراك در حروف پاياني خود،
در وزن هم مشترك هستند
و گفته مي‌شود كه اين دو كلمه با هم داراي سجع متوازي
هستند.
.
پانوشت مهم:
مطالب این کارگاه
هر شب به روز خواهد شد و مطلبی جدید را با هم مرور خواهیم نمود.
حالا
شما دوست گرامی که از این صفحه دیدن می‌فرمائید
آری. با خود شما هستم مهربان
لطفاً مثالی از خودتان یا دیگران از سجع را به صورت کامنت مرقوم بفرمائید
تا این مطالب
ملکه ی ذهن تان بشود.
و همین که بنده راغب شوم این مبحث را ادامه دهم.
تا کامنتها بالای بیست تا نرسه من نیستم . گفته باشم. خود دانید.
با مهر
فاطمه جهانبازنژاد